Black Sabbath
Jest to brytyjski zespół hardrockowy z Birmingham - główny prekursor gatunku heavy metal. Grupa powstała w roku 1968 jako kwartet założony przez nastoletnich przyjaciół. Jego pierwotny skład tworzyli: Anthony "Tony" Iommi, William "Bill" Ward, John "Ozzy" Osbourne i Terence "Geezer" Butler.
Tony Iommi, gitarzysta prowadzący zespołu, uległ wypadkowi, w którym stracił opuszki palców prawej ręki. By grać dalej, skonstruował plastikowe wkładki na palce. Mimo tego gra na gitarze wciąż sprawiała mu zbyt wiele bólu i Iommi zmniejszył napięcie strun strojąc gitarę niżej. W ten sposób zrodziło się charakterystyczne dla zespołu, oryginalne brzmienie. Nisko grająca gitara, na której powtarzano ciężkie riffy, także ciężko brzmiąca sekcja rytmiczna w połączeniu z dramatycznym, niekiedy histerycznie brzmiącym śpiewem Osbourne'a, nadawała muzyce Black Sabbath pesymistyczny nastrój. Dopełniały go ponure teksty, utrzymane zazwyczaj w stylu makabreski, czasem o tematyce okultystycznej.
Większość utworów grupy z pierwszego okresu jej działalności ma regularną strukturę pieśni trzyczęściowej. Otwierająca część zawiera krótki pasaż instrumentalny i dłuższą partię wokalną. Część druga jest wyłącznie instrumentalna, niekiedy rozbudowana. Część trzecia, zakończona krótką codą (ozdobnikiem podsumowującym utwór), jest zwykle wiernym powtórzeniem pierwszej części.

Początki Black Sabbath sięgają grupy o nazwie Rare Breed w szeregach której występowali Ozzy Osbourne i Geezer Butler. W tym samym czasie - był to rok 1968 - Tony Iommi wraz z Billem Wardem nosili się z zamiarem założenia zespołu grającego blues rocka. Osbourne zamieścił ogłoszenie w miejscowym sklepie muzycznym o treści: "Ozzy Zig Needs Gig – has own PA" na które to odpowiedział Tony. Nowo powstała formacja została początkowo ochrzczona jako The Polka Tulk Blues Band – inspiracją była nazwa taniego pudru, którego używała matka Ozziego. Wkrótce nazwa została skrócona do Polka Tulk, a ostatecznie zmieniona na Earth (której to wokalista nie znosił) - wtedy już zespół działał jako kwartet. Grupa Earth zdołała zarejestrować kilka taśm demo.
W grudniu Iommi niespodziewanie odszedł, aby dołączyć do Jethro Tull – wystąpił z zespołem w filmie The Rolling Stones Rock and Roll Circus. Gitarzysta jednak był rozczarowany, przede wszystkim despotyczną postawą lidera zespołu i po dwóch tygodniach, w styczniu 1969 roku, powrócił.
Tymczasem okazało się, że na terenie Anglii już funkcjonowała grupa Earth, dlatego też konieczna stała się kolejna zmiana nazwy. Tak się złożyło że w kinie naprzeciwko sali prób zespołu, był wyświetlany film Black Sabbath – horror w reżyserii Mario Bavy. Zainspirował on muzyków do napisania utworu o takim samym tytule. Tekst zawierał odniesienia do prac okultysty Dennisa Wheatley’a, a także do wizji której podobno doświadczył Butler – twierdził on, że pewnego razu zobaczył ciemną postać stojącą przy jego łóżku. Doświadczenie to okazało się dla niego na tyle przerażające, że natychmiast porzucił swoje fascynacje.
W okresie późniejszym grupa protestowała przeciwko kojarzeniu jej z jakąkolwiek formą okultyzmu - był to raczej image wykreowany przez wytwórnie płytowe przy okazji promocji jej wydawnictw. Nie zmienia to jednak faktu, że w tekście utworu Black Sabbath pojawiła się postać szatana.
Ciekawostką jest, że Rob Halford - frontman Judas Priest - nazwał utwór jako "najprawdopodobniej najbardziej diabelskim na świecie". Ostatecznie zespół zdecydował się na nazwę Black Sabbath, która została oficjalnie przyjęta w sierpniu 1969 roku.

W ciągu pierwszych dziesięciu lat swej działalności grupa stała się jednym z najbardziej znaczących i rozpoznawalnych zespołów hardrockowych.
Pierwszy album grupy - Black Sabbath - odniósł sukces w Wielkiej Brytanii w 1970 roku, choć zespół zaprezentował na nim surową i ciężką, jak na początek lat 70., odmianę rocka. Następny album - Paranoid (też 1970 rok) - był za to wielkim sukcesem zarówno w USA, jak i w Wielkiej Brytanii.
Członkowie Black Sabbath w międzyczasie zmagali się z nasilającymi się kłopotami. Uzależnienie od narkotyków, problemy z zarządzaniem zespołem i początki wewnętrznych sporów wpłynęły destruktywnie na pracę grupy. Mimo trudności, w 1975 roku pojawiła się płyta Sabotage odnosząca dość szybko sukces na rynku. Muzyka na albumie jest bardziej rozbudowana i wielowątkowa niż do tej pory.

Jednak kolejna płyta, Technical Ecstasy - 1976 rok - stała się już komercyjnym niepowodzeniem. Muzyka zespołu w tym czasie obfitowała w syntezatorowe, a nawet orkiestrowe efekty i pozbawiona została dawnej spontaniczności i ciężaru. Co prawda niektórzy uznali tę płytę jako ambitny eksperyment, ale ortodoksyjni fani czuli się zawiedzeni poczynaniami formacji. Jednak następny album - Never Say Die! (1978 rok) - to powrót grupy do cięższego grania. Album sprzedawał się trochę lepiej od poprzednika.
W roku 1979 z grupy na jakiś czas odszedł Ozzy Osbourne, który następnie rozpoczął karierę solową. Po jego odejściu zespół kontynuował działalność ze zmiennym szczęściem, starając się zachować swoje oryginalne brzmienie mimo wielu późniejszych zmian personalnych. Jedynym muzykiem, który trwał w nim nieprzerwanie od samego początku był Tony Iommi.

Zespół ma na swoim koncie mnóstwo wspaniałych osiągnięć.
Został przez MTV nazwany „najlepszą metalową grupą wszechczasów” i uplasował się na 2. miejscu na liście "100 Greatest Artists of Hard Rock" stworzonej przez VH1. Magazyn Rolling Stone umieścił grupę na 85. miejscu na swojej liście o nazwie "100 Greatest Artists of All Time". Zespół został wprowadzony do brytyjskiej Music Hall of Fame w 2005 roku oraz do Rock and Roll Hall of Fame w 2006 roku. Otrzymał też dwie nagrody Grammy za „najlepszy metalowy występ”.
Ilość sprzedanych płyt szacuje się na ponad 70 mln.

„Iron Man” -----> www.youtube.com/watch